Wybór zadajnika ma podstawowe znaczenie dla sprawności i bezpieczeństwa obwodu z falownikiem. W większości przypadków sterowanie falownikiem przez zadajnik jest kwestią jedynie komfortu i precyzji (jeśli falownik posiada własny panel sterujący), ale są też dziś produkowane modele, które własnego panelu nie mają i wówczas zadajnik jest konieczny. W praktyce powodem, dla którego często stosuje się zadajniki, jest dodatkowe zabezpieczenie parametrów pracy falownika, a także zwiększenie ekonomii pracy całego układu. Sam wybór jednak do prostych nie należy.

Zadajnik prądowy czy napięciowy?

Podstawowe pytanie przy wyborze zadajnika to wybór właściwego typu urządzenia: zadajnika prądowego albo zadajnika napięciowego. Teoretycznie dokonanie tutaj wyboru nie jest trudne, ponieważ zadajniki dobiera się zgodnie z typem falownika, natomiast dodatkowym ułatwieniem może być fakt, że produkowane dziś zadajniki często mają dwa wyjścia sterujące: prądowe i napięciowe. W tym przypadku należy jedynie kilkakrotnie sprawdzić poprawność podłączenia falownika, aby uniknąć uszkodzenia sprzętu spowodowanego błędnym sterowaniem.

Po co stosować zadajniki?

Jeszcze do niedawna wiele osób broniło – niesłusznego, jak się dziś wydaje – poglądu, że używanie zadajnika tam, gdzie można pracą falownika sterować bezpośrednio, jest niepotrzebne. Zadajniki jednak w bardzo precyzyjny sposób pozwalają ustalić parametry wyjściowe prądu z falownika, dzięki czemu do zasilania urządzeń zużywana jest najniższa możliwa ilość energii. Dodatkowe funkcje zadajników to zapewnienie wyższego komfortu i bezpieczeństwa sterowania zadajnik pozwala sterować pracą falownika z większej odległości i często w wygodniejszy sposób niż przez wbudowany panel).

Wiele modeli zadajników ma też opcje testowania i wykonywania bieżących pomiarów parametrów prądu falownika, co pozwala w porę reagować na nieprawidłową pracę urządzeń i choć są tylko możliwości poboczne, często właśnie takie opcje przesądzają o wyborze konkretnych modeli.

Przegląd podstawowych wariantów

[simos_review]

Jednym z najczęściej wybieranych zadajników prądowych jest bardzo prosty model CP-02. Jest tani (kosztuje tylko nieco ponad 100 złotych), a jego kompaktowe wymiary w połączeniu z dobrą precyzją sterowania sprawiają, że znalazł sobie wielu zwolenników.

  • Pracuje w zakresie 4-20 mA (zadajniki prądowe 4-20 mA to w ogóle bardzo pilnie poszukiwane urządzenia).
  • Zapewnia stabilną i bezpieczną pracę w szerokim zakresie temperatur (od 0 do 50°C).
  • Wyróżnia się praktycznie stuprocentową powtarzalnością efektów działania, co nie jest częste nawet w przypadku droższych modeli.

Jeśli chodzi o zadajniki napięciowe, to te są zwykle bardziej rozbudowane, a różnorodność modeli jest większa, podobnie więcej jest też kryteriów, które warto uwzględnić przy porównywaniu. Trzy popularne modele to ZAD1/V2-24, ZAD1/ECO oraz następca tego najpowszechniej chyba używanego zadajnika, ZAD-ECO-V2. Zadajniki napięciowe 0-10 V są zwykle wyposażone w dwuliniowy wyświetlacz, który jednocześnie wskazuje wartość bieżącą oraz nastawę docelową, większość z nich (w tym wszystkie trzy wymienione modele) ma zwiększoną szczelność (klasa IP 65) i kilka przycisków do łatwego wybierania poszczególnych funkcji zadajnika.

Na jakie cechy warto zwrócić uwagę?

Wyświetlacze zadajników mogą zapewniać dodatkową sygnalizację przekroczenia zadanego poziomu napięcia wyjściowego, a sama obudowa, poza tym, że zapewnia wysoki stopień ochrony przed wodą i zapyleniem, chroni również podzespoły zadajnika przed działaniem niekorzystnych temperatur, stąd zakres dopuszczalnych warunków pracy jest dość szeroki.

Ceny zadajników

Ceny najprostszych zadajników kształtują się na poziomie około 100 złotych, bardziej zaawansowane zadadajniki są zazwyczaj droższe – ceny popularnych modeli sięgają prawie 400 złotych.