Jaki Luksomierz Kupić?

Pomiar natężenia światła jest prostą czynnością, wymagającą jedynie podstawowej wiedzy i dobrego sprzętu. Jest to także jeden z nielicznych przypadków, w których nie korzysta się z żadnego rodzaju wzorców, a dokładność pomiarowa urządzeń pomiarowych, luksomierzy, nie musi być duża. Konstruowane są one w 4 klasach dokładności obarczonych różnymi błędami: zgrubnej (12-18%), średniej (6-12%), dokładnej (2-6%) i bardzo dokładnej (błąd poniżej 2%).

Table of Content

Luksomierze – Budowa

Budowa luksomierza nie jest skomplikowana: podstawowym elementem jest głowica światłoczuła, dawniej wykonywana z selenu, obecnie częściej z krzemu, podłączona do wzmacniacza z wyświetlaczem. Mechanizm działania jest stosunkowo prosty: padające na element światłoczuły fotony wzbudzają przepływ prądu, którego natężenie jest mierzone. Jest to możliwe dzięki temu, że wartość prądu jest zmienia się wraz z cosinusem kąta padania światła na powierzchnię światłoczułą. Aby zwiększyć dokładność pomiaru, luksomierze mają zaimplementowany mechanizm kompensacji temperatury, ponieważ ich kalibracja (przy ogniwach selenowych prowadzona co 6 miesięcy, a krzemowych – 24) jest przeprowadzana w określonej temperaturze.

Aby wynik był prawidłowy, konieczne jest spełnienie kilku podstawowych zasad pomiaru – ich zaniedbanie powoduje znaczący wzrost błędów:

Głowica powinna być czysta, a miernik skalibrowany (wyświetlacz powinien wskazywać zero przy zasłoniętej głowicy),
Pomiar musi być dokonywany w warunkach określonych przez producenta urządzenia;
Dokonujący pomiarów nie może zasłaniać światła padającego na powierzchnię głowicy;
Pomiar może być wykonany po przepracowaniu przez źródło światła godziny (źródła żarowe) lub 100 godzin (źródła wyładowcze). Dodatkowo przy pomiarze natężenia światła ze źródeł wyładowczych, należy odczekać pół godziny od ich uruchomienia; Jeśli pomiar nie dotyczy natężenia światła słonecznego, to powinien odbywać się w całkowitej od niego izolacji (po zaciemnieniu okien albo w nocy).

Wybrane Parametry Luksomierzy

Luksomierze są prostymi urządzeniami, jednak podjęcie decyzji o zakupie wymaga przeanalizowania co najmniej kilku ważnych czynników. Ich istotność może być różna w zależności od przeznaczenia miernika, natomiast w każdym przypadku warto ocenić, który z parametrów będzie miał największe znaczenie.

Zakres Pomiaru

W tym przypadku ważne jest zarówno maksymalne natężenie, jakie można zmierzyć, jak i szerokość przedziałów pośrednich, ponieważ mogą się one różnić dokładnością wyników. Wartości mierzone przez nowoczesne luksomierze mogą być podawane w luksach (lx) lub stopokandelach (Fc).

Dokładność

Większość luksomierzy będzie miała określone dwa stopnie dokładności podstawowej: mniejszy błąd dla kalibracji ze źródłem światła o określonej temperaturze barwowej (wzorcem 2856 K) i większy dla pozostałych źródeł światła.

Złącza Do Podłączenia z Komputerem

Ważne są szczególnie w przypadku tych luksomierzy, które mogą współpracować z programami komputerowymi do modelowania oświetlenia itp., natomiast w przypadku modeli niemających takiej możliwości, złącze USB pozwala często przynajmniej zgrać plik z wynikami pomiarów w celu dalszej obróbki.

Długość Przewodu Detektora

Jest to ważne o tyle, że nie wszystkie detektory można ustawić na statywie, a w czasie dokonywania pomiarów należy zadbać o to, aby nie przesłaniać powierzchni sensora – dłuższy kabel ułatwia spełnienie tego wymogu.

Dokonywanie Pomiarów Względnych (REL) i Ustawienia Zera

Dzięki tym cechom można w łatwy sposób obliczyć wkład konkretnych źródeł światła w uzyskanie wypadkowego natężenia lub sprawdzić, w jaki sposób np. zmiany oświetlenia słonecznego wpływają na całkowite natężenie.

Wymiary i Masa

Jeśli luksomierz ma być używany sporadycznie, nie ma to większego znaczenia, ale jeśli ma być często przenoszony, jest to tak samo ważne, jak wykonanie z odpornego na uszkodzenia materiału.

Jaki Luksomierz Wybrać? – Podsumowanie

Porównanie nawet tylko 3 modeli daje dość dobry ogląd sytuacji – poszczególne modele luksomierzy, choć pracują na takich samych rodzajach fotodetektorów, różnią się od siebie możliwościami. Dodatkowe opcje, takie jak sygnalizacja przekroczenia zakresu pomiarowego lub czas pracy na baterii, nie zostały uwzględnione w porównaniu, natomiast oczywiście też różnicują poszczególne urządzenia. Wszystkie prezentowane mierniki to sprzęt z dolnej klasy średniej lub pół-profesjonalny, a więc wystarczająco wiarygodny, aby mieć zaufanie do otrzymywanych wyników. W pełni profesjonalne luksomierze z bardziej rozbudowanymi funkcjami są zdecydowanie droższe, mogą mieć świadectwa wzorcowania i dodatkowe atuty, które jednak będą ważne przede wszystkim w szczególnych przypadkach.